PARADYGMATY KULTURY BEZPIECZEŃSTWA

Postawy ludzi wobec problematyki bezpieczeństwa rozumianego jako stan, sytuacja bądź proces determinowane są ich wrażliwością, wiedzą oraz skłonnością do podporządkowania się obowiązującym w tej sferze zasadom. Zdolność jednostek oraz organizacji do zapewnienia sobie bezpieczeństwa jest pochodną świadomości znaczenia umiejętnego traktowania: wyzwań, zagrożeń i ryzyk ich wystąpienia, a także wykorzystania szans w celu niezakłóconego istnienia i optymalnego rozwoju ludzkości. Kultura bezpieczeństwa bezpośrednio wiąże się ze sposobem i stylem osiągania oczekiwanego poziomu harmonijnego funkcjonowania społeczeństwa występującego nie tylko w roli adresata, ale również kreatora bezpieczeństwa. Oparta na środowiskowym systemie wartości oraz powszechnie uznanej za pozytywną ideologii aktywność człowieka, charakteryzująca się rozważną dbałością o swój los, sprzyja osiąganiu pożądanej, wysokiej jakości kultury bezpieczeństwa. Poziom kultury bezpieczeństwa ulega przeobrażeniom proporcjonalnie do zmian zachodzących w naszym otoczeniu oraz naszych zdolności podejmowania adekwatnych działań zaradczych. Kultura bezpieczeństwa musi być stale doskonalona poprzez kształtowanie oczekiwanych postaw w zakresie: rozumienia bezpieczeństwa i jego znaczenia dla społeczeństwa, obiektywizowania ocen, troski o przyszłość i skłonności do poświęceń (ponoszenie kosztów, ograniczenia praw i wolności). Rozwijać należy również umiejętności przeciwdziałania, zgodnie z obowiązującymi zasadami postępowania i przepisami prawa, negatywnym zjawiskom występującym przed, w trakcie i po zdarzeniach naruszających bezpieczeństwo. Istotna jest także empatia oraz zdolność do współdziałania w różnych środowiskach na rzecz dobra wspólnego. Osiągnięciom tych wartości z całą pewnością sprzyja staranna edukacja, wymiana profesjonalnych doświadczeń i tworzenie zbiorów dobrych praktyk.
Prezentowana monografia składa się z czterech rozdziałów, w których przedstawiono wyniki badań wielu aspektów fenomenu bezpieczeństwa, przeprowadzonych w oparciu o metodologiczne i merytoryczne wymagania różnych nauk oraz profesjonalnych podejść do kwestii kultury bezpieczeństwa. Niniejsze dzieła zebrane usystematyzowano według rzeczowych kryteriów teoretycznej oraz praktycznej, a także obecnej i perspektywicznej możliwości ich wykorzystania.