Myślące posągi. Percepcja wsparcia społecznego przez żołnierzy

Podjęte w książce zagadnienie wsparcia społecznego w środowisku żołnierzy mieści się w nurcie rozważań na temat stresu i czynników radzenia sobie z traumą. Wsparcie społeczne rozumiane jest tutaj wieloaspektowo: jako pomoc materialna, empatyczne towarzyszenie osobie, która przeżywa kryzys, oraz jako działania instytucji zapewniających pomoc medyczną, rehabilitację, zatrudnienie itd. Takiego wszechstronnego wsparcia wymaga weteran okaleczony fizycznie lub psychicznie podczas misji. Pomoc musi być zorganizowana systemowo. Nie jest to wyzwanie łatwe dla państwa, które przecież jest odpowiedzialne za organizację systemu opieki nad weteranami. Zawarte w publikacji rozważania mają wielowymiarowy charakter – nie dotyczą jedynie żołnierzy. Można je odczytywać na bardziej uniwersalnym poziomie. Wsparcie społeczne staje się coraz częściej problemem współczesnego człowieka zanurzonego w świat technologii, nierozumiejącego własnych emocji oraz przeżyć innych ludzi, potrafiącego obsłużyć skomplikowane technicznie maszyny, ale bezradnego w relacjach z drugim człowiekiem. (dr hab. J. Wierzejska)

Metaforę „myślących posągów”, zaczerpniętą od Norberta Eliasa, można tu pojmować jako sytuację żołnierza, który doświadczony okrucieństwem wojny mimowolnie izoluje się od swojego środowiska społecznego, ucieka w swój świat. To, co ma do powiedzenia innym o swoich doświadczeniach wojennych, jest zbyt przerażające, aby uzyskać zrozumienie, a czasem – przebaczenie. Człowiek doświadczony widokiem masakry wojennej postanawia pozostać „nieruchomy”, obcy i zamknięty. Takim też jawi się najbliższym członkom rodziny czy przyjaciołom – bardzo często nie ma z nim kontaktu lub relacja jest bardzo trudna. Udzielenie wsparcia weteranowi staje się problemem wówczas, gdy ten nie chce pomocy albo nie potrafi jej przyjąć. (prof. dr hab. A. Kanios)